Plastic



Welke soorten zijn er?


Eco-Inspiratie / Plasticvrij / Verschillende soorten plastic
Plastic is eigenlijk overal. Het zit in allerlei voorwerpen, zoals speelgoed, telefoons en voertuigen, maar ook in veel verzorgingsproducten en zelfs in onze kleding. Hoewel we het gebruik van plastic zoveel mogelijk willen vermijden, kom je er soms niet onderuit. Plastic – of beter gezegd ‘kunststof’ – heb je in verschillende uitvoeringen. Wij leggen de verschillen voor je uit, geven tips hoe je plastic op de juiste manier recyclet en bieden ecologische alternatieven.


Waarom je plastic beter kan vermijden

Plastic werd ooit bestempeld als een wondermateriaal, dankzij zijn veelzijdigheid en duurzaamheid. Inmiddels vormt juist die duurzaamheid van plastic een wereldwijd probleem. De aarde is doordrénkt met plastic. Het is terug te vinden in ons water, in landmassa's en zelfs in de lucht die we inademen. Plastic vergaat niet, maar valt uiteen in kleine stukjes. Uiteindelijk bereikt het een punt waarop deze stukjes onzichtbaar worden voor het blote oog. Deze minuscule deeltjes worden microplastics genoemd.

Microplastics worden meestal weggespoeld via het riool. Het slib dat in het riool ontstaat, wordt in veel landen als mest gebruikt. Zo belanden de microplastics op de akkers waar groenten en fruit geteeld worden. Plastic komt op deze manier in ons lichaam terecht. Ondanks dat er nog onderzoeken naar lopen, is al gebleken dat plastic hormoonverstorende stoffen bevat, en het andere chemicaliën in het water absorbeert, die daardoor in het lichaam terechtkomen.

Hoewel het gebruik van plastic soms niet te vermijden is, doen we bij Eco-Logisch ons best om duurzamere alternatieven te vinden. In onze blogs lees je hoe je plasticvrij kunt leven.

Wat is plastic?

Plastic is de overkoepelende term voor kunststofmaterialen die we maken uit grondstoffen als aardolie, aardgas en planten. Het bestaat uit ‘polymeren,’ dat zijn lange moleculen die allemaal uit dezelfde bouwstenen bestaan. Natuurlijke polymeren zijn bijvoorbeeld eiwitten en zetmeel. Plastic bestaat uit kunstmatige polymeren. Er zijn 3 soorten plastic:

  • Thermoplasten (smelten bij opwarming)
  • Thermoharders (ontbinden bij opwarming)
  • Elastomeren (zijn elastisch)

Soms worden kunststoffen versterkt. Traditioneel vooral door inbedding van glasvezel, maar tegenwoordig ook met nieuwe kunststofvezels zoals Kevlar, Twaron en Dyneema of natuurlijke vezels als bamboe, hennep.

Thermoplast

Een thermoplast is een kunststof materiaal dat bij sterke verhitting zacht wordt. Hierdoor is het makkelijker van vorm te veranderen en dus goed recyclebaar. Plastic zakken, veel soorten speelgoed en piepschuim zijn hiervan gemaakt. Enkele voorbeelden van thermoplast plastic:

  • Acrylonitril-butadieen-styreen (ABS)
  • Polyvinylchloride (PVC)
  • Polypropeen (PP)
  • Polyetheen (PE)
  • Acryl
  • Celluloid
  • Polysulfon
  • Polystyreen
  • Celluloseacetaat
  • Teflon (PTFE)
  • Polymethylmethacrylaat (PMMA)
  • Polymelkzuur (PLA)

Thermoharders

Thermoharders of thermohardende polymeren, ook wel duroplasten genoemd, blijven hard als ze worden verhit. Ze bestaan uit polymeren die op veel plekken sterk met elkaar verbonden zijn. Bij hoge temperaturen verbrandt het materiaal, waardoor het niet recyclebaar is. Voorbeelden van thermoharders:

  • Alkydharsen
  • Fenolformaldehyde (PF)
  • Diallylftalaat (DAP)
  • Melamineformaldehyde (MF)
  • Polyesterharsen
  • Ureumformaldehyde (UF)

Elastomeren

Elastomeren zijn polymeren met rubberachtige eigenschappen. Ze zijn elastisch en rekbaar zonder dat ze hun oorspronkelijke vorm verliezen (denk aan schoonmaakhandschoenen). Voorbeelden van elastomeren:

  • EPDM-rubber
  • Epichloorhydrinerubber (ECO)
  • Elastan
  • Isopreenrubber (IR)
  • Neopreen (polychloropreen)
  • Isopreen-butylrubber (IIR)
  • Polyurethaan (PUR)
  • Natuurrubber (NR)
  • Styreen-butadieenrubber (SBR)
  • Hypalon (CSM, chloor-sulfon-polyethyleen)
  • Siloxanen

Plastic recyclen

Plastic kan gerecycled worden. In de meeste gemeenten kan je plastic gescheiden inleveren, net als glas en papier. Van het plastic dat ingezameld is, kunnen nieuwe dingen gemaakt worden. Plastic dat bij het restafval wordt gegooid, eindigt meestal in de verbrandingsoven. In gemeentes met nascheiding wordt het plastic afval achteraf uit het restafval gehaald om gerecycled te worden.

  • Gebruik doorzichtige vuilniszakken voor het verzamelen van plastic, drinkpakken en blikken. Op deze manier kan de afvalverwerker zien of er ook afval bij zit wat er niet hoort.
  • Plasticfolie met een metaallaagje, zoals chipszakken, mogen ook bij het plastic.
  • Zorg dat verpakkingen zo leeg mogelijk zijn voordat je ze bij het afval gooit. Het hoeft niet helemaal schoon te zijn, maar het liefst wel leeg. De dop van een drinkpak wordt ook gerecycled, dus deze kun je erop laten zitten.
  • Kleine plastic dingen mogen in de plasticbak. Is het voorwerp groter dan 75 cm dan kun je het inleveren bij de milieustraat in jouw gemeente.

Recyclingcodes

Om bij het recyclen de verschillende type kunststoffen te herkennen, bevatten deze vaak een recyclingcode. In het tabel links zie je de verschillende codes.



Bioplastic

Bioplastic wordt gemaakt van natuurlijk materiaal, zoals zetmeel gewonnen uit aardappels, maïs of suikerriet. Er zijn twee brede categorieën van bioplastics: biogebaseerde bioplastics en biologisch afbreekbare bioplastics.

Biogebaseerde bioplastics worden gemaakt van biologische materialen zoals maïszetmeel, suikerriet of aardappelzetmeel. Ze verminderen de afhankelijkheid van niet-hernieuwbare bronnen zoals aardolie. Biologisch afbreekbare bioplastics kunnen worden afgebroken door micro-organismen in de natuur, waardoor ze een alternatief kunnen bieden voor traditionele kunststoffen die eeuwen nodig hebben om af te breken. PLA (polymelkzuur) is een voorbeeld van een biologisch afbreekbare bioplastic.

Hoewel bioplastics voordelen hebben, zoals verminderde afhankelijkheid van fossiele brandstoffen en verminderde CO2-uitstoot, zijn er ook uitdagingen. Zo hebben sommige bioplastics specifieke omstandigheden nodig om te worden afgebroken, wat niet altijd aanwezig is in de natuurlijke omgeving. Het verschil tussen afbreekbare en niet-afbreekbare plastics is niet altijd duidelijk. Daardoor komt er regelmatig niet-afbreekbaar plastic bij het gft-afval terecht.


BPA

BPA staat voor bisfenol A, een chemische stof die wordt gebruikt bij de productie van bepaalde soorten kunststoffen en harsen. Het wordt vaak gebruikt in producten zoals plastic flessen, voedselverpakkingen, waterleidingen, tandheelkundige afdichtingen en in sommige soorten thermisch papier, zoals kassabonnen.

BPA is controversieel geworden vanwege zorgen over de mogelijke gezondheidseffecten ervan. Onderzoek heeft aangetoond dat BPA in bepaalde omstandigheden uit verpakkingsmaterialen kan lekken en in voedsel of dranken terecht kan komen, waardoor mensen het binnenkrijgen. BPA is een endocriene verstoorder, wat betekent dat het de werking van hormonen in het lichaam kan verstoren. Omdat baby's en jonge kinderen gevoeliger zijn, is BPA sinds 2011 verboden te gebruiken in babyflessen. In 2018 zijn daar ook drinkbekers en verpakkingen van voedsel bestemd voor baby's en peuters tot 3 jaar bijgekomen.


Plastic alternatieven

Plastic verpakkingen zijn in sommige gevallen zinvol. Zo voorkomen plastic verpakkingen bederf en beschadiging van voedsel. Ze houden voedingsmiddelen langer vers en beschermen deze tijdens transport. De milieubelasting van voedselverlies is in dit geval groter dan die van de verpakkingen.

Voor veel producten zijn echter duurzamere plasticvrije alternatieven. In ons assortiment vind je diverse producten die (wegwerp)plastic overbodig maken, denk aan: bamboe borden i.p.v. plastic wegwerpbordjes, feestelijke vlaggetjes van reststoffen, drinkflessen van RVS, bijenwasdoeken en houten afwasborstels- en koppen.

Bekijk ook

Plasticvrij Leven

Plasticvrij Leven
Wat zijn de oorzaken en gevolgen van het plasticprobleem, en welke stappen kan je zelf zetten? Je leest het hier.

Micro-plastics

Microplastics en wat je daarover moet weten
Het gaat er steeds vaker over: microplastics. Maar wat is het en wat zijn de gevolgen? Dat lees je hier, inclusief tips.